طغیان و گردنکشی انسان...
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:
لَوْ لَا ثَلَاثَةٌ فِي ابْنِ آدَمَ مَا طَأْطَأَ رَأْسَهُ شَيْءٌ: الْمَرَضُ وَ الْمَوْتُ وَ الْفَقْرُ وَ كُلُّهُنَّ فِيهِ وَ إِنَّهُ لَمَعَهُنَّ وَثَّابٌ.
سه چیز است که اگر در آدمیزاد نبود، در مقابل هیچ چیزی گردن فرو نمیآورد: مریضی، مرگ و فقر. همه این سه امر در انسان است و با وجود آن، حالت طغیان و گردنکشی دارد!
بحار الأنوار، ج ۶، ص ۱۱۷
توضیح استاد الهی:
نفس، یک موجود خاصی است. چون نفس اداره بدن را به عهد دارد؛ طغیان میکند. برای خاضع و مطیع شدن و ترساندن آن فقط مرگ تأثیر دارد. اگر مرگ را به نفس نشان دهید، میترسد. اگر به نفس، مرگ را یادآوری کنید، آرام و خاضع میشود. لذا توصیه شده است که شبهای جمعه به قبرستان بروید؛ قبر را ببینید؛ تشییع جنازه بروید.
دومین عاملِ خضوع نفس، مرض است. لذا به عیادت مریض بروید. خود مریض شدن افراد [سبب خضوع آنها میشود.]
سومین عامل تواضع نفس، فقر است. شما وقتی میبینید در جیبتان پول نیست، گردنتان کج و حالت طغیانتان برطرف میشود. اما اگر در جیب فرد، پول و تراول باشد، صاف [و متکبرانه] راه میرود.
همان کسی که نفس را خلق کرده است دارد به ما میگوید که دائم موت را به نفس، بچشان. «کُن حریصا علی الموت؛ تُفِدک الحیاة». حریص باش به مردن و مرگ تا حیات را درک کنی و مزه آن را بفهمی.
این زندگی برای ما الان خیلی شیرین نیست؛ زیرا نگران از دست دادن آن هستیم. اما اگر این مسأله را به این شکل حل کنیم که همه ما باید بمیریم، [نگرانی ما رفع میشود.]
لذا خدای متعال با این سه امر، انسان را تربیت میکند تا برگردد و خاضع شود و خدا را بپذیرد.
@ostadelahi