روزنگار

#تفسیر_آیه

آیه بعد، اشاره به حساب و جزاى دقیق و عادلانه قیامت مى کند تا افراد بى ایمان و ستمگر بدانند به فرض که عذاب این دنیا دامانشان را نگیرد مجازات آخرت، حتمى است، و دقیقاً تمام اعمالشان مورد محاسبه قرار مى گیرد.
مى فرماید: ما ترازوهاى عدل را در روز قیامت نصب مى کنیم (وَ نَضَعُ الْمَوازِینَ الْقِسْطَ لِیَوْمِ الْقِیامَةِ).
قِسْط، گاه به معنى عدم تبعیض و گاه به معنى عدالت به طور مطلق مى آید و مناسب اینجا معنى دوم است.
جالب این که قِسْط در اینجا به عنوان صفت براى موازین ذکر شده این ترازوهاى سنجش آن چنان دقیق و منظم اند که گوئى عین عدالت مى باشند.

به همین دلیل، بلافاصله اضافه مى کند: به هیچ کس در آنجا کمترین ظلم و ستمى نمى شود (فَلا تُظْلَمُ نَفْسٌ شَیْئاً).
نه از پاداش نیکوکاران چیزى کاسته مى شود و نه به مجازات بدکاران افزوده مى گردد.
اما این نفى ظلم و ستم، مفهومش این نیست که در حساب دقت نمى شود، بلکه اگر به مقدار سنگینى یک دانه خردل کار نیک و بدى باشد ما آن را حاضر مى سازیم و مورد سنجش قرار مى دهیم (وَ إِنْ کانَ مِثْقالَ حَبَّة مِنْ خَرْدَل أَتَیْنا بِها).
و همین قدر کافى است که ما حسابگر اعمال بندگان باشیم (وَ کَفى بِنا حاسِبِینَ).
خردل گیاهى است که دانه هاى سیاه بسیار کوچکى دارد، و ضرب المثل در کوچکى و حقارت مى باشد.
قابل توجه این که در قرآن مجید در شش مورد، تعبیر به مِثْقالَ ذَرَّة و در دو مورد تعبیر به مِثْقالَ حَبَّة مِنْ خَرْدَل شده است.
آیه فوق، با شش تعبیر مختلف، بر مسأله حساب و کتاب دقیق روز قیامت تأکید شده است.
کلمه مَوازِین آن هم به صورت جمع، پس از آن ذکر وصف قِسْط و به دنبال آن، تأکیدى بر نفى ظلم فَلا تُظْلَمُ نَفْسٌ و از آن پس ذکر کلمه شَیْئاً (هیچ چیز) و بعد مثال زدن به دانه خردل و سرانجام جمله وَ کَفى بِنا حاسِبِینَ (کافى است که ما حسابگر باشیم).
همه اینها دلیل بر آن است که حساب روز قیامت، فوق العاده دقیق و خالى از هر گونه ظلم و ستم مى باشد.

#تفسیر_نمونه
ذیل آیه ۴۷ #سوره_انبیاء

@Roznegaar