کاسۀ لَبه واریخته کاسه ای است شبیه گلدان با حداکثر ارتفاع پانزده و قطر دهانۀ ۲۴ سانتی متر، از شاخص های دورۀ فرهنگی اوروک (حدود ۳۵۰۰ تا ۳۲۰۰پ م) وآغاز نگارش در جنوب غرب ایران و بِینُ النهرین سفال لبه واریخته دست ساز و به صورت کارگاهی و انبوه تولید می شد. دربارۀ آن نظریات متعددی چون: پخت نان، ظرف پیشکش نذورات به معابد، تهیۀ مواد لبنی و توزیع جیرۀ غذایی کارکنان معابد مطرح شده است. به نظر می رسد که در دورۀ اوروک کارفرمایان و کاهنان معابد، برای توزیع جیرۀ غذایی یکسان، کاسه هایی با وزن و اندازۀ استاندارد داشته اند.
با آغاز شهرنشینی در اواسط هزاره چهارم ق‌م، سنت تولید سفال منقوش رفته رفته رنگ باخت و سنتی جانشین آن شد که بیشتر بر *جنبه کاربردی سفال* تأکید داشت تا جلوه زیبایی شناختی آن. این مرحله از تحول سفال منقوش به سفال تکرنگ در دوره اوروک به انجام رسید. یکی از سفالهای شاخص این دوره - *کاسه لبه واریخته-* جایگاهی ویژه در تاریخ سفالگری و باستان شناسی خاور نزدیک دارد. این ویژگی نه به دلیل سادگی و زمختی این کاسه، بلکه بیشتر به دلیل کمیت حیرت آور و پراکندگی وسیع جغرافیایی آن است.
کانال تاریخ
@trikh.khaili