﷽
فرق بین ضرر شخصی و ضرر به دین در امر به معروف و نهی از منکر❗️
ما در باب امر به معروف و نهی از منکر چند مطلب داریم؛ اوّل مسئلۀ سنجش بین «ضرر متوجّه به ناهی از منکر» و «ضرر ناشی از منکر» است. دوّم، مسئلۀ نسبت بین «ضرر ناشی از منکر» و «ضرر ناشی از نهی از منكر» است. یک وقت ضرر شخصی است؛ یعنی ناهی از منکر ضرر شخصی میبيند. مثلاً ضرر مالی يا عِرضی یا جانی میبيند. امّا در ترک نهی از منكر و سکوت در مقابل منکر، ضرر شخصی نیست؛ ضرر به دین خدا وارد میشود. اگر ترک امر به معروف موجب ضرری بزرگتر از ضرر شخصی شود، مسئله متفاوت است و ضرر شخصی مانع وجوب نهی از منکر نمیشود.
اگر در یک نهی از منكر، ضرر شخصی وجود داشته باشد؛ یعنی فقط خود ناهی از منکر ضرر میبيند، اینجا فُقها میفرمایند: لازم نيست نهی از منكر كند. در مورد امر به معروف هم همينطور است. این همان است که فُقها گفتهاند: شرط وجوب امر به معروف و نهی از منکر، ایمنی از ضرر است؛ ولی اگر ترک نهی از منکر صرفاً ضرر شخصی در پی نداشته باشد، بلکه ضرر به دين وارد کند، در اينجا مسئلۀ تزاحم بین ملاکات احکام پيش میآید. مثلاً اگر در مقابل منكر حرف بزنم و از آن نهی کنم، ضرر شخصی به من میخورد؛ امّا اگر چیزی نگویم، بهطور کلّی به دین ضرر میخورد. در اینجا ديگر نمیتوان به بهانۀ ضرر، سكوت كرد و تماشاگر بود.خصوصاً آنجایی که سکوت و ترک نهی از منکر باعث پیدایش بدعت در دین و موجب ترویج منکر و ضربه به شعائر مذهبی و سبب جابهجایی معروف و منکر در جامعه شود؛ در چنین شرایطی هیچ فقيهی ضرر شخصی را مانع نهی از منکر نمیداند.
#سلوک_عاشورایی
#منزل_دوم
#امر_به_معروف_و_نهی_از_منکر
جلسه هفتم
#حاج_آقا_مجتبی_تهرانی
@mojtabatehrani_ir