#گزارش_تحقیقاتی
گزارش دیجیتال ایران ۲۰۲۵
تحلیل وضعیت اتصال، کیفیت زیرساخت و شکاف دیجیتال
بر اساس تازهترین گزارشها، ایران طی سالهای اخیر توانسته است جایگاه خود را بهعنوان یکی از متصلترین اقتصادهای منطقه تثبیت کند. رشد ضریب نفوذ اینترنت، فراتر رفتن تعداد سیمکارتها از جمعیت کشور و دسترسی آنلاین نزدیک به ۸۰ درصد شهروندان، مؤید این پیشرفت است. با این حال، بررسی عمیقتر دادهها نشان میدهد که چالشهای ساختاری همچنان مانع تحقق یک «اکوسیستم دیجیتال بالغ» در کشور است.
دسترسی گسترده، کیفیت محدود
اگرچه ضریب نفوذ اینترنت به ۷۹.۶٪ رسیده و تعداد سیمکارتهای فعال به ۱۵۲ میلیون (معادل ۱۶۶٪ جمعیت) افزایش یافته است، اما کیفیت اتصال همچنان فاصله چشمگیری با استانداردهای جهانی دارد:
میانگین سرعت اینترنت موبایل: ۳۸.۸۸ مگابیت بر ثانیه (رتبه ۶۸ جهانی)
میانگین سرعت اینترنت ثابت: ۱۶.۰۳ مگابیت بر ثانیه (رتبه ۱۴۰ جهانی)
این شکاف فاحش، وابستگی شدید کشور به اینترنت همراه و ضعف سرمایهگذاری در توسعه زیرساختهای ثابت را نشان میدهد. کاهش شتاب رشد کاربران آنلاین از سال ۲۰۲۲ نیز حاکی از اشباع بازار و نیاز به ارتقای کیفیت است.
غلبه اکوسیستم موبایلی و انحصار پلتفرمی
الگوی مصرف دیجیتال در ایران همچنان موبایلمحور و بهشدت وابسته به پلتفرمهای خارجی است:
۷۲.۴٪ ترافیک وب از طریق تلفن همراه
۹۰.۹٪ سهم اندروید در بازار سیستمعامل موبایل
۷۹.۰۵٪ سهم Chrome در مرور وب
۹۹٪ جستوجوهای آنلاین از طریق Google
این دادهها نشاندهنده فقدان تنوع پلتفرمی و وابستگی عمیق به زیرساختهای خارجی است که میتواند در بلندمدت پایداری اکوسیستم دیجیتال کشور را تحتتأثیر قرار دهد.
شکاف دیجیتال؛ ابعاد پنهان نابرابری
علیرغم رشد ضریب نفوذ، نابرابریهای ساختاری همچنان بخش قابلتوجهی از جامعه را از مزایای اقتصاد دیجیتال محروم کرده است:
۱۸.۸ میلیون نفر (۲۰.۴٪ جمعیت) همچنان آفلاین
شکاف جنسیتی در بهرهبرداری از خدمات مالی دیجیتال:
– استفاده از کیف پول/خدمات مالی موبایلی:
مردان: ۴۰.۴٪ | زنان: ۲۶.۴٪
– پرداخت قبض با موبایل:
مردان: ۴۴.۸٪ | زنان: ۲۶.۶٪
– خرید آنلاین:
مردان: ۳۴.۹٪ | زنان: ۲۷.۷٪
تداوم نابرابری جغرافیایی در دسترسی، بهویژه در مناطق روستایی
این شکافها بیانگر ضرورت سیاستگذاریهای هدفمند برای ارتقای عدالت دیجیتال و توانمندسازی اقشار کمتر برخوردار است.
جمعبندی: گذار از توسعه کمی به توسعه کیفی
دادههای موجود نشان میدهد که ایران در مسیر توسعه زیرساختهای دیجیتال پیشرفت قابلتوجهی داشته است؛ اما استمرار وابستگی به اینترنت همراه، کندی توسعه اینترنت ثابت، و نابرابریهای موجود، تحقق یک اقتصاد دیجیتال پایدار و فراگیر را با چالش مواجه کرده است.
مسیر پیشرو:
بهبود کیفی زیرساختهای ثابت و همراه
کاهش شکاف دیجیتال جنسیتی و جغرافیایی
تقویت تنوع پلتفرمی و کاهش وابستگی به زیرساختهای خارجی
گذار از «دسترسی بیشتر» به «دسترسی بهتر و برابرتر»
به کانال خبر ICT بپیوندید
@khabarict
وب سایت
http://Khabarict.ir